Telif Hakkı ve Adil Kullanım

WordPress.com bir dosya paylaşım platformu yerine yayımlama aracıdır, bu nedenle telif hakkı bulunan materyaller genellikle yorumlarda, gazetecilikte veya materyalin orijinal haline dönüştürülmesinde kullanılır. Bu nedenle, bir DMCA bildirimi göndermeden önce malzemenin kullanım şeklinin adil kullanılıp kullanılmadığını göz önünde bulundurmanız önemlidir. DMCA’nın 512(f)bölümünde, ihlal eden materyal veya aktiviteyi bilerek yanlış temsil eden herkes şunlardan sorumludur:

…hak ihlali yaptığı iddia edilen kişinin, telif hakkı sahibinin veya telif hakkı sahibinin yetkili lisansının veya bir hizmet sağlayıcısının verdiği, söz konusu yanlış gösterimden zarar gören, hizmet sağlayıcının ihlal ettiği iddia edilen materyal veya etkinliğe erişimi kaldırmada veya devre dışı bırakmada veya kaldırılan materyali değiştirmede veya bunlara erişimi devre dışı bırakmada verdiği bu tür yanlış temsilden kaynaklanan maliyetler ve avukat ücretleri dahil olmak üzere her türlü hasar.

Lütfen WordPress.com’un bu hasarları tahsil etmeye çalışabileceğini unutmayın. Telif hakkı sahiplerine sahte DMCA bildirimleri gönderdikleri için dava açtık ve gelecekte uygunsuz bulduğumuz bildirimlere başvuru hakkını saklı tutarız. Buna, adil olduğuna inandığımız telif hakkı ile korunan içeriğin kullanımına yönelik DMCA bildirimleri dahildir. Davalarımızdan ikisinin tam metni burada ve burada mevcuttur. Ek olarak, Lenz v. Universal‘da alınan karar sonucunda, bir yayından kaldırma bildirimi göndermeden önce materyalin adil olup olmadığını dikkate almanız gerekir.

Adil kullanım nedir?

Adil kullanımı tanımlamak söz konusu olduğunda sert ve hızlı kurallar yoktur. Ancak, Telif Hakkı Yasası mahkemelerin dikkate alması için dört faktör öne sürer:

1. Kullanımın amacı ve karakteri: Materyal neden ve nasıl kullanılır? Eleştiri, yorum, haber bülteni, öğretim, burs veya araştırma için içerik kullanmak genellikle adildir. Ayrıca, bir eserin tam olarak çoğaltılması yerine materyali dönüştürücü bir şekilde, yani yeni bir ifade, anlam veya içgörü ekleyen bir yöntemle kullanmak adil kullanım olarak kabul edilir. Dahası, kâr amacı gütmeyen kullanım, ticari kullanıma tercih edilir.
2. Telif hakkı ile korunan çalışmanın doğası: Orijinal gerçeklere mi dayanıyor yoksa kurgu mu, yayımlandı mı yayımlanmadı mı? Gerçek ve yayımlanmış eserler daha az koruma altındadır, bu nedenle kullanımı daha adildir.
3. Telif hakkı ile korunan çalışmaların bir bütün olarak kullanıldığı bölümün miktarı ve sağlamlığı: Malzemenin ne kadarı kullanılıyor? Eğer “kalp” (en unutulmaz ya da önemli kısmı) ya da bir işin çoğunluğu kullanılmadıysa adil olarak değerlendirilmesi daha olasıdır.
4. Kullanımın telif hakkı ile korunan çalışma için potansiyel piyasa veya değer üzerindeki etkisi: Hedef farklı bir pazar/kitle için mi? Öyleyse adil kullanımı daha olasıdır. Şunu belirtmekte fayda var ki, eleştiri veya parodi bir pazarı azaltabilir, bunun dönüştürücü doğası gereği yine de adil olabilir. Başka bir deyişle, bir ürünün eleştirisi insanları ürünü satın almayı bırakmaları konusunda etkiliyorsa bu durum telif hakkı yasaları kapsamında “piyasada iş için etki” olarak sayılmaz.

Adil kullanım hakkında daha fazla bilgi edinmek için işte bazı kaynaklar:

• Copyright.gov – Fair Use (Adil Kullanım)
• EFF – The Bloggers’ FAQ on Intellectual Property (Blog Yazarlarının Fikri Mülkiyeti Hakkında SSS)
• Stanford Üniversite Kütüphaneleri – Fair Use (Adil Kullanım)
• Nolo – The ‘Fair Use’ Rule: When Use of Copyrighted Material is Acceptable (“Adil Kullanım” Kuralı: Telif Hakkı Bulunan Materyal Kullanımının Kabul Edilebilir Olduğu Zamanlar)